Samen bouwen aan een bloeiend TEAM: 

Delen, groeien EN VERBINDEN.

Systemisch werken is een manier om inzicht te krijgen in iemands eigen plek in een systeem, welk systeem dan ook, en de verhouding met anderen in dat systeem. Het leert een team waar belemmeringen zitten en waarom een teamlid vervalt in bepaald gedrag dat een belemmering vormt in de ontwikkeling en groei.

Als je last hebt van hoofdpijn bijvoorbeeld, kun je een pil nemen. Maar als de hoofdpijn aanhoudt, en je kunt geen duidelijke oorzaak vinden, dan is het verstandig om eens verder op onderzoek te gaan: mogelijk werk je te hard, heb je een andere bureau nodig, een ander scherm misschien? Of heb je problemen die niets met je werk te maken heeft? Je gaat, kortom, je situatie in een groter verband bekijken en probeert er achter te komen wat in jouw leven daarop van invloed kan zijn. Dit heet systemisch werken en kijken.

Een kleine interventie kan soms werken als een pijnstiller: ‘vertel wat je dwars zit, geef elkaar de hand, vergeet het voorval, ga weer lekker aan de slag.’ Soms is het probleem dan opgelost, net zoals hoofdpijn kan verdwijnen niet of nauwelijks meer terug komt. Maar als de problemen aanhouden, de collega’s zich ingraven, het conflict hun werk negatief beïnvloedt, of de sfeer op kantoor bederft, zich langdurig ziekmelden kan het nuttig zijn wat verder te kijken. Zijn er in het ‘systeem’ misschien diepere oorzaken aan te wijzen voor dit onvermogen om meningsverschillen samen op te lossen? Niet overgewerkt langdurig thuis te zitten. Met andere woorden: is dit voortwoekerende probleem misschien het symptoom van een groter probleem?

De systeembenadering
De kern van de systeembenadering is dat er naar het grotere geheel wordt gekeken en naar de samenhang van de onderdelen van het systeem. De werkelijkheid wordt benaderd als complex, meerdimensionaal en dynamisch. Problemen hebben meestal dieperliggende oorzaken, en ‘oplossingen’ zijn vaak niet meer dan symptoombestrijding.

Systemisch werken bij team coaching
Wij werken graag systemisch tijdens team coaching omdat we telkens zien hoe vruchteloos teamontwikkeling kan zijn wanneer je een enkelvoudige interventie op het team loslaat. Hoe vaak zien we niet dat er een teamstructuur over organisaties wordt ‘uitgerold’, die vervolgens niet tot daadwerkelijk teamgevoel, laat staan teamgedrag leidt? En wat te denken van het aan de kant zetten van een kennelijk 'zwakke' teamleider, om later uit te vinden dat volgende teamleiders  dezelfde problemen tegenkomen? Analyse, vaststelling én interventie zullen van een meer systemisch niveau moeten zijn om teams echt te ontwikkelen.

Wat we vooral waardevol vinden aan de systeembenadering van teams, is dat je er oog door krijgt voor het grotere geheel, waarbij de context van het team belangrijk is, waarbij er een zichtbaar leven is in een team, de bovenstroom, en een meer onzichtbaar leven, de onderstroom en waarbij de samenhang van relaties en posities in het team onderzocht wordt. Het onzichtbare komt naar boven en mag gezien  worden. Het onuitspreekbare mag besproken worden en mag gehoord worden.

TeamVue: Lieselotte Bogaerts en Katrien Messens